Handgebouwde muziekinstrumenten

Een paar jaar geleden ben ik begonnen met het repareren en bouwen van muziekinstrumenten: banjo's en gitaren. Door het uitgebreide onderzoek naar de geschiedenis van de Egmond gitaar (zie de andere hoofdstukken op deze site) kwam ik steeds meer te weten over hoe een gitaar in elkaar zit, of beter gezegd hoort te zitten. Het leverde in eerste instantie op dat ik de verschillende gitaren die ik al in mijn bezit had veel beter kon afstemmen. Met de aankoop van een paar afgedankte en zwaar  beschadigde C.F. Martin Vega gitaren begon het wat serieuzer te worden. De halzen werden losgehaald en voorzien van een 'bold-on" constructie en kregen meteen een moderne "truss-rod". Een paar projecten verder durfde ik het aan om een "full hollow body" jazz gitaar te maken. Met een uit massief lindehout gekerfd boven- en onderblad, geheel in de stijl van de beroemde Amerikaanse bouwer Roberto Benedetto. 

En het meest recente project is de bouw geweest van een "Viola da Gamba Basso",  een strijkinstrument wat qua bouw enigszins overeenkomt met een cello, maar voortkomt uit de familie van de gitaren.

Inmiddels ben ik zover dat ik het aandurf om in opdracht dit soort instrumenten ook voor anderen te repareren of te bouwen. Heb je een gitaar die niet lekker speelt of misschien zelfs in stukken uit elkaar ligt, wellicht dat ik iets voor je kan betekenen.

Banjo's & Gitaren

Je kunt dus bij mij terecht voor een handgemaakte banjo of een  bijzondere gitaar. Behalve dat ik mijn best zal doen om een goed instrument voor je te maken hangt de kwaliteit ervan uiteraard ook samen met het budget wat jou ter beschikking staat, in die zin dat er goedkope en dure onderdelen/ materialen bestaan. En vergis je niet: een handgemaakte gitaar of banjo kan nooit goedkoper worden dan een instrument dat in grote aantallen in een fabriek wordt gemaakt. 

Graag wil ik je begeleiden in de keuze van je instrument. Laten we eerst eens kijken naar de banjo. Nog altijd is de banjo in Nederland vrij onbekend, maar ook behoorlijk ondergewaardeerd. Het liedje van Toon Hermans uit 1959 uit zijn speelfilm "Moutarde Von Sonansee" heeft er voor gezorgd dat de banjo in Nederland nooit serieus is genomen. Jasperina de Jong deed het in 1981 nog eens dunnetjes over op de televisie: "Jo met de banjo en Mien met de mandolien"  heeft het imago van de banjo geen goed gedaan.

Daar staat tegenover dat "The Beverly Hillbillies",  een Amerikaanse komedieserie die tussen 1962 en 1971 ook in Nederland te zien was voor een behoorlijke opwaardering heeft gezorgd, vanwege de door Earl Scruggs en Lester Flat gespeelde titelsong. Zo raakte Nederland bekend met de zgn.  "bluegrass" muziek, waarin de banjo een dominante plek inneemt. Nog altijd zijn de meeste banjo spelers in Nederland "bluegrass" banjo spelers, een stijl waarin vooral snelheid en virtuositeit belangrijke elementen zijn. 

Het is mij nooit gelukt om deze stijl onder de knie te krijgen. Het heeft mij zelfs een hoop verspilde tijd gekost om er uiteindelijk achter te komen dat deze stijl van spelen mij helemaal niet ligt. En ook het genre op zichzelf is mij in de loop van de tijd steeds meer tegen gaan staan.

Gelukkig blijken er nog een flink aantal andere genre's en stijlen te bestaan, die in eerste instantie bij mij en zeker bij het grote publiek nauwelijks bekend zijn. Het heeft lang geduurd voordat ik ontdekte dat in de Amerikaanse "folk" traditie stijlen bestaan als "clawhammer" en "frailing", net als de "two-finger style" of "double dumb". In Engeland bleken er liefhebbers van "Classic Banjo" vinden. Maar ook kwam ik er achter dat er ook ook "echte" klassieke muziek wordt gespeeld op de banjo. Banjo's verschillen op allerlei manieren: in hun formaat, in het aantal snaren en de materialen waarvan ze gemaakt zijn. Het instrument kent dan ook een gecompliceerde maar boeiende geschiedenis, waar nog altijd onderzoek naar gedaan wordt. Als je daar meer over wilt weten dan is een belangrijke en  toegankelijke bron het project "The Banjo Project" waarvoor je hier de link aantreft:

Of bekijk deze zeer boeiende documentaire gepresenteerd door Steve Martin: "Give Me The Banjo"

De "Open Back" banjo

De keuze voor een banjo hangt dus samen met de soort muziek die je wilt spelen. Over het algemeen is de 5-snarige "bluegrass" banjo het meest bekend. Het geluid moet sprankelend, helder van toon en volumineus zijn. In dit genre heeft de banjo een semi-dichte achterkant, een zgn. resonator die het geluid naar voren projecteert. Dit soort banjo's zijn vaak heel zwaar, omdat er gebruik wordt gemaakt van veel extra metalen onderdelen, zoals "tone rings" (vaak van messing) die de trillingen van het banjovel versterken, zorgen voor onder- en boventonen en de resonantie verlengen. Een effect wat je kunt vergelijken met de klank van kerkklokken. Vaak zijn er ook extra veel "brackets" rondom de trommel (rim) gemonteerd om het vel strak te trekken. Vaak voor de sier, een begrip wat toch al snel opgaat voor dit type banjo. Moet gezegd worden dat het soms prachtig gebouwde instrumenten zijn, die bijzonder goed klinken. Over het algemeen is de prijs er ook naar. Hieronder de afbeelding van een Gibson Earl Scruggs "95. En een video die eer doet aan de man die in de jaren vijftig van de vorige eeuw een geheel eigen stijl ontwikkelde en die furore maakte als de banjo speler in de band van Bill Monroe and his Blue Grass Boys. 

De '"open back" banjo, heeft zoals z'n naam al aangeeft een open achterkant. Ook hier kan het instrument prachtig bewerkt zijn, ingelegd met parelmoer e.d., maar over het algemeen zijn het relatief eenvoudige instrumenten. Zo zijn er zelfs banjo's die een kalebas als basis hebben voor de klankkast (die overigens niet open zijn aan de onderkant). In onderstaand filmpje laat bouwer Bob Thornburg zien waar je allemaal een banjo van kan maken.

Deze site is nog volledig in aanbouw. Ik werk er hard aan, dus kom af en toe terug om naar de vorderingen te kijken. Wil je nu meer informatie stuur me dan een mailtje met je vraag. Dan neem ik zo snel mogelijk contact met je op.