“Machteloos, met een gitaar”: 

De relatie muziek- en studentenprotest aan de Universiteit van Iowa, 1965-1971

Taylor Finch 2016

Vertaling en bewerking Siert van den Berg 2023

 

Het jaar 1965 markeerde een keerpunt in de Amerikaanse geschiedenis. Vanuit Selma, Alabama, leidde Martin Luther King Jr. een mars naar Montgomery met een groot aantal burgerrechtendemonstranten om de goedkeuring van de “Voting Rights Act van 1965” te bevorderen. 

(Hoewel de Civil Rights Act van 1964 een einde maakte aan de juridische segregatie, bleven veel zuidelijke staten de registratie van zwarte kiezers onderdrukken. In Dallas County in Alabama, waar Selma de provinciehoofdstad van was, leidde de “Student Nonviolent Coordinating Committee” een kiezersregistratiecampagne die te maken kreeg met steeds gewelddadiger verzet van de lokale wetshandhavers onder leiding van County Sheriff Jim Clark. Op 18 februari 1965 werd de Afro-Amerikaanse demonstrant Jimmie Lee Jackson dodelijk neergeschoten door een soldaat na een burgerrechtenmars. Dit was voor activisten aanleiding om een mars te organiseren van Selma naar Montgomery, de hoofdstad van de staat.

 

 

De ongeveer 600 demonstranten vertrokken uit Selma in de ochtend van zondag 7 maart. Bij de Edmund Pettusbrug vonden ze echter een grote groep “State Troopers” en lokale politie tegenover zich staan, die een woeste aanval lanceerden, waardoor die dag bekend werd als ‘Bloody Sunday’.

 

 

 

Twee dagen later, op ‘Turnaround Tuesday’, was het aantal betogers gegroeid tot zo’n 2.500 mensen. Om te voorkomen dat een inmiddels snel afgekondigd tijdelijk straatverbod tegen verdere demonstraties werd overtreden, stopte Martin Luther King Jr. de demonstratie bij de brug voordat hij terugkeerde naar Selma. Niettemin werd die avond een jonge blanke dominee die zich bij de demonstranten had gevoegd, zo ernstig in elkaar geslagen dat hij later zou overlijden aan zijn verwondingen.

 

Op 15 maart beloofde president Johnson zijn steun aan de demonstranten en riep hij op tot versnelde wetgeving over het stemrecht. Zes dagen later vertrok de derde en laatste mars uit Selma,  nu “beschermd” door Amerikaanse legertroepen en federale "Alabama National Guardsmen". Ze kwamen op 25 maart aan in Montgomery, waar King zijn ‘How Long, Not Long’-toespraak hield voor een menigte van meer dan 25.000 mensen. 

De “Voting Rights Act” van 1965 werd in augustus door het Congres aangenomen).

 

In Vietnam escaleerde de oorlog, toen president Johnson voortdurende luchtaanvallen uitvoerde, berucht en bekend als “Operatie Rolling Thunder”, en 189.000 Amerikaanse grondtroepen het land bezetten. 

Fortunate Son

Song by Creedence Clearwater Revival

 

Some folks are born made to wave the flag

Hoo, they're red, white and blue

And when the band plays "Hail to the chief"

Ooh, they point the cannon at you, Lord

It ain't me, it ain't me

I ain't no senator's son, son

It ain't me, it ain't me

I ain't no furtunate one, no

Some folks are born silver spoon in hand

Lord, don't they help themselves, Lord?

But when the taxman come to the door

Lord, the house lookin' like a rummage sale, yeah

It ain't me, it ain't me

I ain't no millionaire's son, no, no

It ain't me, it ain't me

I ain't no fortunate one, no

Yeah-yeah, some folks inherit star-spangled eyes

Hoo, they send you down to war, Lord

And when you ask 'em, "How much should we give?"

Hoo, they only answer, "More, more, more, more"

It ain't me, it ain't me

I ain't no military son, son, Lord

It ain't me, it ain't me

I ain't no fortunate one, one

It ain't me, it ain't me

I ain't no fortunate one, no, no, no

It ain't me, it ain't me

I ain't no fortunate son, no, no, no

It ain't me, it ain't me...

In Washington D.C. organiseerde de “Students for a Democratic Society” (SDS) de eerste grote anti-oorlogsdemonstratie.

 

 

 

In Newport, Rhode Island, plugde Bob Dylan zijn elektrische gitaar in en schokte de natie toen hij de folkprotestbeweging achter zich liet.